Η ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Την εποχή της αποικιοκρατίας, όταν η χαρτογραφία άκμαζε ταχύτατα, η χωρά μας έμενε στην αγνοία αναφορικά με την εξέλιξη της επιστήμης. Διαχρονικά η ανάπτυξη χαρτών αποτελούσε και αποτελεί έργο τοπογράφων μηχανικών στην Ελλάδα, σε αντίθεση με το εξωτερικό που ο χαρτογράφος αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα προερχόμενο κυρίως από γεωγραφικές σχολές. Η κατάσταση της Ελληνικής χαρτογραφίας περιγράφεται σε ένα άρθρο του Λιβιεράτου (2001), ο όποιος αναγνωρίζει τις περιπλοκές της επιστήμης στη χώρα μας. Για εκείνον η υπανάπτυξη της χαρτογραφίας έγκειται στην απουσία ακαδημαϊκής συζήτησης για τη φύση της επιστήμης σε ένα Ελληνικό πλαίσιο. Αναγνωρίζει όμως τις δυνατότητες ανάπτυξης της και σημειώνει δυο λόγους μεταξύ άλλων : α) ίδρυση τμημάτων Γεωγραφίας στην Ελλάδα, και β) μετάβαση στην ψηφιακή αναφορά διεθνώς. Αυτοί είναι δυο από τους παράγοντες που θα ωφελήσουν την ντόπια χαρτογραφία αλλά η ελληνική ακαδημία είναι αυτή που πρέπει να καθορίσει το πλαίσιο και τους στόχους της επιστήμης στον Ελλαδικό χώρο. Έχοντας υπ'οψιν την κατάσταση στα πανεπιστήμια αναφορικά με τους αριθμούς φοιτητών σε Ελλάδα και Εξωτερικό, οι λύσεις θα έρθουν από τη σύζευξη των γνώσεων και εμπειριών αυτών των δυο ομάδων. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, οι φορείς που ασχολούνται με τη χαρτογραφία είναι αρκετοί. Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος Οργανισμός Κτηματογραφήσεων και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών Υπουργείο Γεωργίας Κτηματική Υπηρεσία Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας Εκτός αυτών, υπάρχει και η ιδιοτική πρωτοβουλία, στα πλαίσια εταιρίων χαρτογράφησης και γεωγραφικής ανάλυσης ανά την Ελλάδα. Ένα καλό παράδειγμα πάντως αποτελεί η περίπτωση της Ολλανδίας, η οποία έχει ενώσει όλους τους γεωγραφικούς φορείς σε έναν, την Γεωπληροφορική Ένωση (Longley et al, 2005). Καλό θα ήταν να ακολουθούσε και η Ελλάδα το παράδειγμα αυτό, για αποφυγή τυχόν σκοπέλων στο άμεσο μέλλον. Η Ελλάδα είναι διαχρονικά αγκυλωμένη σε πρακτικές που δεν τη βοηθούν να αναπτυχτεί επαρκώς και με σωστό τροπο. Η χαρτογραφία δεν αποτελεί εξαίρεση, και έργα ζωτικής σημασίας όπως το Κτηματολόγιο, είχαν μείνει χρόνια πίσω. Αυτή η κατάσταση όμως δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνεχίζεται, τη στιγμή που η αυξανόμενη λεπτομέρεια με την οποία ο άνθρωπος γνωρίζει το φυσικό περιβάλλον και την πολυπλοκότητα της κοινωνίας δίνουν τη δυνατότητα στο χάρτη να συμπεριλαμβάνει πολύ σύνθετα μηνύματα. Αυτό καταδεικνύει και τη σημασία της χαρτογραφίας στη λήψη αποφάσεων στα πλαίσια ενός σύγχρονου κράτους. Είναι γεγονός ότι η χαρτογραφία άργησε να ζυμωθεί στη χωρά μας, αλλά σε συνδυασμό με την ψηφιακή έκρηξη, μας δίνεται η εύκαιρα να δώσουμε τις νέες κατευθύνσεις για ένα σύγχρονο ελληνικό χαρτογραφικό πλαίσιο. Του Ιωάννη Χατζημανώλη BSc in Geography MSc in Geographical Information Systems ΠΗΓΗ: www.gistech.gr